کاربرد و مشخصات اندودهای نفوذی و سطحی در نگهداری راه

کاربرد و مشخصات اندودهای نفوذی و سطحی را از دید سه نشریه ۲۳۴ ،‌ ۲۸۰ و راهنمای لکه گیری رویه های آسفالتی را در این پست آورده ایم و منطقی است ملاک عمل مقادیر در عملیات نگهداری و تعمیر راه نشریه ۲۸۰ و راهنمای لکه گیری باشد. و با توجه به مهم بودن مبحث قیرها به موازات پست نکات اجرای قیرپاشی راهسازی این پست را نیز به اشتراک خواهیم گذاشت که مطمئناً ،‌برای دوستان مفید خواهد بود. و در ادامه نکات مبحث قیرها را بیشتر ارائه خواهیم داد.

اندود نفوذی یا پریمکت : Prime coat

پخش لایه‌ای نازک از قیرهای مخلوط با ویسکوزیته (کند روانی) کم را روی سطح تمام شده اساس ،‌ اندود نفوذی (پریمکت) گویند. این لایه نازک قیری به منظور آب بندی کردن سطوح غیر آسفالتی مصرف میگردد. و موجب چسبندگی دو لایه نیز میگردد.

اندود نفوذی با استفاده از قیر محلول با غلظت کم و یا قیر امولسیون برای لایه دانـهای
اساس و به منظور آماده سازی برای مرحله بعدی مـیباشـد. اهـداف بکـارگیری انـدود نفـوذی
عبارتند از :

• پوشاندن و به هم پیوستن ذرات شل در لایه اساس
• برای سخت کردن سطح به منظور جلوگیری از به هم خوردن سطح در حین اجرا
• غیر قابل نفوذ کردن سطح اساس در مقابل نفوذ آب
• از بین بردن و کاهش حفره های مویینه
• برای ایجاد پیوستگی بین اساس و دانه های آسفالت

نکته: اگر چه اندود نفوذی به برای اصلاح سطح در نظر گرفته میشـود، ولـی تنهـا بایـد
برای اهداف خاص از آن استفاده نمود و نباید به عنوان اصلاح سطح نهـایی ماننـد خـاک و یـاپوشش دوغابی استفاده شود. بعد از اندود نفـوذی حتمـا بایـد لایـه روسـازی بعـدی را مـورد استفاده قرار داد

نوع قیر مصرفی در اندود نفوذی :

قیرهای محلول که به طور معمول به عنوان اندود نفوذی مورد اسـتفاده قـرار مـیگیرنـد و نیز گاهی به مصالح شل و بـا سـاختار بـاز به بهره برداری می رسد.
که عبارتند از:

MC-20  |  RC-70 |  MC-30,70,250 | SC-70

لازم به ذکر است در نشریه ۲۸۰ مشخصات عمومی راهداری نسخه سال ۱۳۸۳ قیرهای RC250 و SC250 را توصیه نموده است. که در کتاب راهنمایی لکه گیری رویه های آسفالتی نسخه ۱۳۸۶ از لیست قیرهای انتخابی حذف شده است .

بـه دلیـل مـسایل زیـست محیطـی اسـتفاده از قیرهـای امولـسیونی مناسبتر است. قیرهای امولسیونی آنیونی که برای اندود نفوذی بـه کـار مـیرونـد بـه ترتیـب عبارتند از :

آنیونی css-1h  |  ss-1  |  ss-1h کاتیونی

مقدار استفاده قیر در هر متر مربع (نرخ بکار گیری) و مدت زمان عمل آمدن در روش اندود نفوذی

نرخ بکارگیری (که در مدت ۲۴ساعت جـذب مـیشـود) به طور نرمال ۰.۹ تا ۲.۲۵ لیتر در متر مربع می باشد.

حداقل ۲۴ساعت و به طور نرمال ۴۸ساعت اجازه عمل آمدن به اندود نفـوذی بدهیـد. اگر مقدار اندود نفوذی مورد استفاده زیاد باشد با پاشیدن ماسه آن را خشک کنید. با جلـوگیری از خرابی سطح و اندود کردن سطوح ناقص، سطح اندود را تا زمـان اسـتفاده از لایـه آسـفالت بعدی محافظت و نگهداری کنید

توصیه نشریه ۲۸۰:

در خصوص حدود وزنی قیر مورد مصرف در لایه اندود نفوذی حدود ۰.۵ تا ۱.۵ کیلوگرم در متر مربع می باشد و می بایست دارای کندروانی کم باشد تا به راحتی در سطح مورد نظر نفوذ کند.

دمای استفاده از قیر نفوذی :

دمای استفاده از اندود نفـوذی بایـد بـالاتر از ۱۵درجـه سانتیگراد باشد

اندود سطحی یا تک کت : Tack coat

پخش لایه ای نازک از قیرهای امولسیونی و یا قیرهای محلول زودگیر روی سطح آسفالت شده را تک کت گویند.

اندود سطحی پیش از اینکـه روسـازی وجود با لایه آسفالت جدید پوشانده شود، به کار میرود. اندود سطحی پیوستگی بـین سـطح روسازی شده و مصالح روسازی جدید را فراهم میکند.
نکته: اگرچه اندود سطحی به عنوان یک اصلاح سطح در نظر گرفته میشود، ولـی تنهـا برای مقاصد مناسب آن در نظر گرفته شود و برای اصلاح سطحی نهایی و به عنوان فـاگ سـیل و پوشش دوغابی استفاده نشود. همیشه بعد از استفاده آن باید لایه روسازی بعدی به کار رود

نوع قیر مصرفی در اندود سطحی :

معمولترین امولسیونی که برای اندود سطحی استفاده میشود انواع رقیق شده زیر هستند,

RS-1  |  CRS-1  |  CSS-1h  |  SS-1h  |  SS-1

مقدار استفاده قیر در هر متر مربع (نرخ بکار گیری) و مدت زمان عمل آمدن در روش اندود سطحی

قبل از پخش این گونه لایه قیری می بایست سطح آسفالت را تمیز و آماده نمود. چنانچه فاصله زمانی لایه های مختلف آسفالتی کوتاه باشد به شرط عدم بارندگی و تمیز نگه داشتن سطح آسفالت ریخته شده می توان از اجرای لایه اندود سطحی (تک کت) خودداری نمود. در هر صورت مقدار آن معمولاً بین ۰.۱ تا ۰.۴ کیلوگرم بر متر مربع متغییر است .

این مواد هنگامی که با نسبت مساوی آب رقیق شده باشـند و با نرخ ۰.۲۳ تا ۰.۶۸ لیتر در متر مربع استفاده شوند بهتر عمل میکنند (توصیه راهنمای لکه گیری رویه های آسفالتی)

توصیه نشریه ۲۸۰ :

مقدار ۰.۲۳ تا ۰.۳۵ کیلوگرم در متر مربع امولیسیون در حاکی روی سطوح آسفالت تازه ریخته شده باران باریده باشد ،‌ یا اینکه اندکی آلوده به گردو غبار باشد. و چنانچه لایه مورد نظر آسفالت کهنه ،‌آسفالت سطحی یا حفاظتی باشد و از امولیسیون استفاده کنیم مقدار آن ۰.۳۵تا ۰.۶۸ کیلوگرم در متر مربع استفاده می شود که می بایست با آب قبلاً رقیق شود.

امولسیون های آنیونی SS-1 چسبندگی بهتری برای دانه های اساس مانند سنگ آهک ایجاد میکنند،

امولسیون های کانیونی CSS-1 برای دانه هـای اسـیدی مناسـبترنـد.

در مناطق گرمسیر، در استفاده از SS-1h و CSS-1h اساس سخت تر و نفوذ کمتر را در نظر بگیرید.

اجازه عمل آمدن به اندود سطحی بدهید در شرایط گرم و خشک، برای شکستن (بخار شدن آب) امولسیون و از بین رفتن اندود سطحی یکنواخت قیر، یک ساعت وقت مورد نیاز است. در شرایط سرد و مرطوب، سه ساعت و یا بیشتر وقت لازم است. به طور ایده آل و در شرایط مجاز، زمان به عمـل آمـدن ۱۲تـا ۱۴ ساعت مورد استفاده قرار میگیرد. زمان عمل آمدن اغلب بـا غلطـک زدن غلطـکهـای چـرخ لاستیکی قابل کاهش دادن است. تا موقع بکـارگیری لایـه آسـفالت بعـدی، سـطح را در برابـر عوامل آسیب رساننده نگهداری و محافظت کنید

دمای استفاده از قیر :

برای اینکه بهترین نتیجه حاصـل شود، دمای سطح بالاتر از ۲۷درجه سانتیگراد باشد و امکان باریدن باران وجود نداشته باشد

اصطلاح شکستن قیر : امولسیون، شامل قطرات کوچک قیر است که با آب مخلوط شده، به نحوی که وقتی به کار میرود آب آن بخار شده و قیر آن باقی میماند(به اصطلاح میشکند) و مثل ماده نفوذکننده عمل میکند.
رنگ قیر امولیسیون قبل از مصرف قهوه ای است که بعد از شکستن به رنگ سیاه قیر تبدیل میشود.

جدول ۶-۱ قیرهای مصرفی در اندودهای سطحی و نفوذی برگرفته شده از نشریه ۲۳۴

توضیحات تکمیلی در خصوص انواع قیر و کاربرد آن را در پست بعدی خواهیم گذاشت

نوشته کاربرد و مشخصات اندودهای نفوذی و سطحی در نگهداری راه اولین بار در راهدار. پدیدار شد.